Piet van Riel: "Ik schrijf met verf"


Op 8 november stond in deze krant een persbericht over 'Bevestiging van twee verschillende werelden', een interessante expositie in Slot Zeist. Ondergetekende had naar aanleiding van deze tentoonstelling een gesprek met kunstschilder Piet van Riel.

Hij begon op zijn veertiende jaar figuratief te schilderen. Piet: "Het waren een beetje lugubere, mysterieuze werken die ik stiekem in een duivenkooi schilderde, want ik mocht van mijn ouders niet schilderen en ook niet naar de academie. Op plaatjes hout begon ik met huis, tuin, en keukenverf te schilderen. Ik wist toen al dat ik net als die grootmeesters mijn verhaal wilde vertellen. Ik was gedreven door de kunst, ik denk dat het een noodzakelijk kwaad was! Van Gogh was mijn inspiratiebron en ik vond dat ik het ook zo zwaar moest houden, ook mijn oor er af moest hakken, maar ja, ik was brildragend... Maar toen ik in Israel was en daar min of meer het Goddelijke licht zag, besefte ik dat ik een andere kant op moest gaan, dat ik mijn eigen verhaal moest vertellen met mijn kleuren en niet zo zwaar hoefde te werken. Toen ben ik kleur gaan bekennen. Ik heb al mijn kunst begraven zeg maar, en toen was ik herboren. De echte Piet van Riel kwam boven."

Hij ging steeds abstracter schilderen, "ik wilde mijn werk fascinerender maken, niet in de zin van een zoekplaatje, maar wel dat men dingen in het schilderij kon ontdekken." Onder meer op de Griekse eilanden was en is Piet geboeid door de natuur, in al haar kleurige weelderigheid. En die geeft hij, geabstraheerd weer in zijn schilderijen waar de kleuren dan ook van afspatten. "Mijn doeken werden later steeds abstracter, en soms zijn ze zo abstract dat ik het zelf niet in de gaten heb. Is dat erg? Nee toch, want ik geniet intens van de materie en heb mijn handen leren vertrouwen. Ik noem het een speeltuin van verf en ik zeg altijd dat ik schrijf met verf. Ik houd gewoon een dagboek bij. Ik moet iedere dag tekenen en schilderen. En de inspiratie ligt natuurlijk ook op straat. Een tijd geleden riep mijn vrouw en zei dat het eten klaar was. Ik antwoordde dat Herman Brood van het dak af was gesprongen. Ik at toen niet en ging direct mijn atelier in, gelukkig deed hij het op niveau! En maakte naar aanleiding daarvan een groot schilderij. Het werd heel abstract, 'De vrije val van Herman'. Dat is dan mijn verhaal."

Door de jaren heen werd Piet zoals hij het zelf zegt "rijper, niet verstandiger" en werd zijn werk mooier van kleur en compositie. "In het leven mag je zelf je palet inkleuren en dat doet iedereen op zijn manier, wat je zeker weet is dat je belasting moet betalen en doodgaat. Maar ik maak er een feestpalet van ondanks hindernissen die elk mens moet nemen en overwinnen." Piet moet overigens zijn mooiste schilderij nog maken, zegt hij, en "een schilderij is nooit af."

Hij ziet de toekomst dan ook met "een lawine van kleur" voor zich. "Ik heb meer inspiratie dan tijd, er ligt nog een wereld voor me open." Maar stelt hij, "ik heb het heel druk, maar ik maak me niet druk, ik loop veel in het bos en dat is rustgevend." Hij maakt ook objecten en ook die zijn op de tentoonstelling te zien. Hoe kwam hij daartoe? "We hebben nieuwe buren gekregen, mooie, jonge mensen en die hebben twee katten.

Wij zijn niet zo katachtig maar deze zijn heel mooi. Opeens kreeg ik het idee om die katten te gaan uitbeelden en dat heb ik gedaan. Van hout dat ik beschilderde, je zult ze zo wel zien. Het zijn allemaal unica's. Ook heb ik speciaal voor deze tentoonstelling houten schalen beschilderd en spaarpotten gemaakt en beschilderd: 'Appeltjes voor de kunst' en dat zijn ook kunstwerken. Ik sprokkelde hout bij elkaar, timmerde, schuurde, grondde, beschilderde en verniste ze. Voor 49,50 euro is zo'n spaarpot te koop en als je die binnen drie jaar terugbrengt krijg je het geld van mij terug! Om te sparen voor kunst. Er is geen crisis, er is een collectieve angst die mensen elkaar aanpraten. Je moet nu niets kopen, want niemand weet wat ons boven de pet hangt. Niets, gewoon de regen of de zon. Zo bedenk ik elke keer iets nieuws."

Piet zit niet om woorden verlegen, hij vertelt wat hij op zijn hart heeft en dat is veel. Zijn schilderijen en objecten zijn daar de neerslag van. We lopen stapvoets langs onder meer zijn schilderijen 'Feestelijke bende', 'Druivenknoppen in landschap', 'Op zoek naar rust', en 'Naakt landschap'. Elk schilderij is een feest van kleur. Maar zijn spaarpotten, zijn katten, zijn, niet beschilderde, 'Droomhuis' van hout, zijn ook een lust voor het oog. En tot slot wijst Piet me op vier, in zijn favoriete kleuren beschilderde stoelen, opgesteld rond een tafel. Van de hand van de bekende architect en ontwerper Dom van der Laan. Piet mocht ze beschilderen, hij straalt van trots. Het zijn ook echt pronkstukken.

Overigens is hij zelf in het zwart gekleed, inclusief zijn zwarte hoed, maar zijn sjaal heeft de vrolijke, felle kleuren van zijn doeken, rood, blauw, geel, groen, primair en spontaan zoals hij zelf ook is.

Ellen de Jong


Bron: Baarnsche Courant